DziewiÄ™tnastowieczna cywilizacja zaÅ‚amaÅ‚a siÄ™. Książka ta jest poÅ›wiÄ™cona politycznym i gospodarczym przyczynom tego wydarzenia oraz gÅ‚Ä™bokim przemianom, którym daÅ‚o ono poczÄ…tek. Tak Karl Polanyi rozpoczyna swojÄ… książkÄ™, która w rzeczywistoÅ›ci oferuje znacznie wiÄ™cej niż badanie mechanizmów rewolucji przemysÅ‚owej - przede wszystkim dotyczy także naszych kryzysowych czasów. Możemy bowiem postrzegać publikacjÄ™, której polskie tÅ‚umaczenie ukazuje siÄ™ po 66 latach od jej powstania, jako siÄ™gajÄ…cÄ… gÅ‚Ä™boko w historiÄ™ Europy analizÄ™ podÅ‚oża obecnego kryzysu i gÅ‚os w dyskusji o kondycji wspóÅ‚czesnego kapitalizmu.

Autor wystÄ™puje przeciwko koncepcji wolnego i samoregulujÄ…cego siÄ™ rynku, niezwykle dziÅ› popularnej i atrakcyjnej dla wspóÅ‚czesnego uczestnika życia publicznego. Wolny rynek, jak sÄ…dzi Polanyi, rozbija siÄ™ o naturÄ™ czÅ‚owieka. Jak niegdyÅ› komunizm, który wielu rozsÄ…dnym ludziom zdawaÅ‚ siÄ™ ideÄ… szlachetnÄ… i sprawiedliwÄ…, okazaÅ‚ siÄ™ naiwnÄ… utopiÄ… i zamieniÅ‚ w przeciwieÅ„stwo sprawiedliwoÅ›ci, tak samoregulujÄ…cy siÄ™ rynek, z pozoru mÄ…drzejszy od nieudolnych rzÄ…dów i stronniczych polityków, okazuje siÄ™ tylko mitem, w którym nie ma miejsca dla żywych ludzi. W realnym Å›wiecie nie jest to już dążący do równowagi organizm, lecz niezrównoważone monstrum niszczÄ…ce caÅ‚y Å›wiat spoÅ‚eczny. Rynek traktowany jak nienaruszalna Å›wiÄ™tość oddziela siÄ™ od spoÅ‚eczeÅ„stwa, które staje siÄ™ jedynie przybudówkÄ… do niego, trybikiem w jego machinie. Pozostawiony sam sobie rynek niszczy relacje spoÅ‚eczne, narzucajÄ…c im charakter ekonomiczny.

Polanyi wykracza poza klasycznÄ… ekonomiÄ™, podkreÅ›la zakorzenienie mechanizmów gospodarczych w Å›wiecie spoÅ‚ecznym i sprzeciwia siÄ™ abstrakcyjnemu traktowaniu tych dwóch aspektów.