Przedstawiona monografia stanowi efekt szczególnego zainteresowania i intensywnie prowadzonych prac badawczych kilkunastu autorów z różnych oÅ›rodków akademickich. Różni ich wiele, jednak skupiajÄ… siÄ™ oni na istotnych kwestiach, dotyczÄ…cych problemów zrównoważonego rozwoju w krajach Unii Europejskiej. Wyraża siÄ™ to dokonaniem pogÅ‚Ä™bionych analiz w wymiarze teoretycznym oraz empirycznym, uwzglÄ™dniajÄ…cym nie tylko ujÄ™cia w przeszÅ‚ych okresach, ale też odnoszÄ…cych siÄ™ do teraźniejszoÅ›ci i przyszÅ‚oÅ›ci. Zawarte sÄ… tu wÄ…tki szczególnie ważne w ramach szeroko rozumianego rozwoju z punktu widzenia sektora publicznego, jak i prywatnego. Akcentowane sÄ… gÅ‚ównie te kwestie, które majÄ… Å›cisÅ‚y zwiÄ…zek z prawidÅ‚owym funkcjonowaniem systemu spoÅ‚eczno-gospodarczego w Unii Europejskiej. Autorzy wykazujÄ…, że prowadzenie wÅ‚aÅ›ciwych dziaÅ‚aÅ„, które zapewniÄ… prawidÅ‚owe funkcjonowanie systemu spoÅ‚eczno-gospodarczego sprowadza siÄ™ do dokonywania wyboru wÅ‚aÅ›ciwych narzÄ™dzi. Tylko w ten sposób możliwe jest zbliżanie siÄ™ do osiÄ…gniÄ™cia dÅ‚ugoterminowych celów, mieszczÄ…cych siÄ™ w tych obszarach zainteresowaÅ„, które sÄ… szczególnie ważne z co najmniej kilku punktów widzenia. W ten sposób bardziej skupiono siÄ™ na indywidualnych problemach wynikajÄ…cych ze szczególnej pozycji Polski w relacjach z innymi krajami Unii Europejskiej, akcentujÄ…c zagadnienia silnych powiÄ…zaÅ„ i dynamicznych oddziaÅ‚ywaÅ„. Dlatego też zwrócenie uwagi na inne problemy staÅ‚o siÄ™ ważne, gdyż z czasem aspekt kryzysu gospodarczego staÅ‚ siÄ™ mniej akcentowany. Obecne trudnoÅ›ci, które ograniczajÄ… dziaÅ‚ania sprzyjajÄ…ce zrównoważonemu rozwojowi, majÄ… swe źródÅ‚o w coraz wiÄ™kszych dysproporcjach rozwojowych. JeÅ›li utrzymujÄ… siÄ™ one zbyt dÅ‚ugo w jednych obszarach, to z czasem zaczynajÄ… być widoczne w innych, ponieważ różne siÅ‚y polityczne, gospodarcze i spoÅ‚eczne zbyt szybko lub zbyt wolno dążą do wprowadzenia odpowiednich dostosowaÅ„. Ważne jest by w nadchodzÄ…cych latach, charakteryzujÄ…cych siÄ™ nasileniem wpÅ‚ywów zewnÄ™trznych, mechanizm integracji europejskiej byÅ‚ czynnikiem korzystnym dla zrównoważonego wzrostu bez pogÅ‚Ä™biania ciÄ…gle tych samych problemów. Dlatego też ciÄ…gle jaskrawym zjawiskiem jest tzw. Europa wielu prÄ™dkoÅ›ci, dotyczÄ…ca trudnoÅ›ci w zmniejszeniu dystansu cywilizacyjnego w różnych strukturach miÄ™dzynarodowych i krajowych w sferze spoÅ‚ecznej oraz gospodarczej (w wymiarze makroekonomicznym i mikroekonomicznym). IstniejÄ…ce dysproporcje nie poddajÄ… siÄ™ oddziaÅ‚ywaniom wywodzÄ…cym siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie ze strony wÅ‚adz centralnych, dlatego też w poszczególnych rozdziaÅ‚ach wskazano obszary, w który jest miejsce dla dziaÅ‚aÅ„ ze strony niższego szczebla i to nie tylko dla organów samorzÄ…du. Ważnym wkÅ‚adem niniejszej monografii jest to, że nie stanowi on wÄ…sko pozumianego ujÄ™cia gospodarczego. W rzeczywistoÅ›ci, którÄ… stworzyÅ‚ kryzys finansowy, sÄ… to kwestie szczególnego znaczenia. Dlatego też autorzy starajÄ… siÄ™ wykazać, że w wielu obszarach pozafinansowych konieczne jest prowadzenie staÅ‚ych dziaÅ‚aÅ„, które uzupeÅ‚niajÄ… politykÄ™ spoÅ‚eczno-gospodarczÄ…. Chodzi o postÄ™powanie, zapewniajÄ…ce wypeÅ‚nienie tych sfer, w których wolny rynek nie wywoÅ‚uje oczekiwanych efektów, a nawet może przyczyniać siÄ™ do spotÄ™gowania negatywnych skutków. WartoÅ›ciÄ… dodanÄ… zaprezentowanych opracowaÅ„ jest też podkreÅ›lenie zwiÄ™kszonej roli paÅ„stwa w reakcji na sÅ‚aboÅ›ci wolnego rynku w przywracaniu równowagi i na dyskryminowaniu tych podmiotów, które sÅ‚abiej radziÅ‚y sobie w dotychczasowych warunkach. Poszczególne rozdziaÅ‚y Å›ciÅ›le nawiÄ…zujÄ… do takich kwestii, jak pomoc publiczna, endogeniczne czynniki rozwoju oraz polityka klimatyczno–energetyczna. Wiadomo, że trudnoÅ›ci dotyczÄ…ce stabilnych dostaw energii bÄ™dÄ… coraz częściej dotykaÅ‚y gospodarki w wymiarze makro i mikroekonomicznym. WedÅ‚ug autorów, to wÅ‚aÅ›nie dlatego roÅ›nie znaczenie szeroko rozumianego bezpieczeÅ„stwa i zarzÄ…dzania w warunkach, w których żadne rozwiÄ…zanie nie może być uznane za wystarczajÄ…co dobre. Cennym uzupeÅ‚nieniem dobranej problematyki jest z studium przypadku zarzÄ…dzania w ujÄ™ciu regionalnym. W ten sposób dobór problematyki stanowi też nawiÄ…zanie do przyszÅ‚ych problemów spoÅ‚eczno-gospodarczych.

Redaktor Naukowy
dr Jarosław Czaja